Het thema van het songfestival was dit jaar Dare to Dream, de Europese versie van mainstream maakbaarheidscredo ‘Durf te dromen’. Niet bang zijn je kop te stoten aan dat denkbeeldige glazen plafond dus, maar meteen goed doorpakken en voor de hoofdprijs gaan. Niet talmen, niet uitstellen, niet zeuren dat je – ja maar – ongesteld moet worden en dan per definitie niet te genieten bent. Gewoon op zijn Rotterdams de mouwen opstropen en met je handen in de klei. Zoiets moet die buurvrouw vanmorgen tenminste ook gedacht hebben toen ik haar bij wijze van ludieke actie een bos doorgewoekerde bamboe aanbood – waarvan ze net zo min gediend bleek als ik.
Toen mijn zoon een paar jaar terug 29 werd organiseerde ik een fout campingfeestje. Slechtste singer-songwriter van Nederland Gerson Main’s gekke liedje ‘Koning van de camping’ had me daartoe geïnspireerd. Songfestivalwinnaar Duncan lijkt ook al – zo vreemd – te zijn beïnvloed door een silly song van hem. Diens ‘ooh-ooh-ooh’ kwam mij tenminste juist genant bekend voor van een cd uit mijn zoons muziekverzameling. Ik geef mijn douze points dan ook aan desbetreffende baldadige balade – en aan die buurvrouw 10 punten voor de moeite.
Dat je in 1944 nog drie pakjes filterloze sigaretten kon ruilen voor een warme winterjas heeft mijn biologische vader (1919) als jonge vent zijn leven gered. Hij zat dat jaar in Leipzig, waar hij in een van de Arbeidslager was ondergebracht om voor nazi-Duitsland dwangarbeid te verrichtten. Aanvankelijk was hij na de oproep nog ondergedoken. Maar er was iets voorgevallen waardoor hij zich als bankemployee toch maar ging melden voor de handenarbeid die alle mannen tussen de 17 en 35 jaar van zijn geboortedorp, en de dorpen in de wijde omgeving, te wachten stond – hij wilde denk ik de eer aan zichzelf houden, niemand tot last zijn en zijn lot waardig dragen: dat herken ik tenminste van hem in mezelf, maar wellicht is dat gewoon projectie. Er waren ook Russinnen en Poolse jongedames tewerkgesteld, en er werd ondanks alle ontberingen gekaart en gedanst. Maar de meeste tijd moest hij in een fabriek voor landbouwmachines kogels maken. Zijn verzet bestond uit moedwillig vergeten om kruit toe te voegen. Dat de Duitsers hierdoor met losse flodders de oorlog moesten zien te winnen gaf hem en zijn door het lot gekozen makkers tenminste nog enigszins voldoening. Na de bevrijding in ’45 vertrok hij te voet richting Zeeuws Vlaanderen. De Russische die graag met hem ‘verder had willen gaan’ was ‘een heel mooie vrouw’ geweest, vertelde hij me een keer tijdens een van onze schaarse gesprekken onder vier ogen, met een bepaalde klank in zijn stem en een blik vol onuitgesproken herinneringen. Maar het waren nou eenmaal de pakjes Caballero’s van zijn Nederlandse verloofde waardoor hij die laatste barre winter had kunnen overleven, begreep ik. Toch een gek idee dat er ergens op de wereld best (nog) een halfbroer of -zus van me kan ronddolen.
beeld: Aan de kade – Water en vuur (2001) / acryl op doek / 60 x 80 cm
Op 14 mei 1940 werd de binnenstad van Rotterdam door nazi-Duitsland platgebombardeerd. Dit wordt jaarlijks op meerdere locaties in de stad herdacht.
De eerste keer dat we tegelijkertijd ziek waren was een jaar of vijf terug. Daarvoor werd ik altijd pas ziek als mijn (Z)EVMB – voorheen: (E)MCG – zoon al lang en breed was opgeknapt. Dan pas ‘mocht’ het, om zo te zeggen. De aftrap kreeg meteen een feestelijk tintje: het was kerstavond toen hij begon met spugen en eerste kerstdag (ik stond juist zijn ondergekakte bed te verschonen) toen de koorts ook bij mij toesloeg. Aan de traditionele boerenkool zijn we dat jaar niet meer toegekomen. Een paar dagen later werd ik wakker op een overigens aangenaam koude keukenvloer, met een wang tegen heerlijk koele tegeltjes. Dat het donker was en relatief stil vertelde me dat het nacht moest zijn. Het laatste dat ik me kon herinneren was dat ik me raar had gevoeld en een slok water ging drinken. Nooit eerder was ik out gegaan en ik vond het maar eng om zomaar een hap tijd kwijt te zijn. Dat moest ik in het vervolg toch zien te voorkomen. Sindsdien zijn we eigenlijk steevast samen ziek – wat ik natuurlijk niet meteen doorhad. Mijn zoon begint en ik volg vrij snel. Daar kun je op wachten. Nu ik zelf bijna geen stem meer heb snap ik pas dat dit alleen een grappig bijeffect is van best vervelende keelpijn. Hijzelf kon het me niet vertellen en ik ben helaas niet helderziend, althans niet wat dat betreft. Als ik straks ook lig te bulken in bed weet ik pas hoe dat aan zijn longen moet hebben gevoeld. Liever had ik het natuurlijk anders – en wel andersom. Maar je hebt het in het leven nu eenmaal niet altijd zelf voor het zeggen.
De stinkwassen zijn nu wel zo goed als weggedraaid, de voorraden weer redelijk aangevuld, het huis grondig gelucht en wijzelf liggen er netjes gekamd en geschoren voor Pampus bij. De laatste levering ansichtkaarten is nog steeds maar half uitgepakt – en bij lange na nog niet gedistribueerd – maar door een typisch gevalletje bovennatuurlijke krachten zit er wel weer iemand mega-mooi in zijn – bijna historische – rolstoel.
Mega-mooie snapshot van opening Lage Erfbrug met hergebruikt historisch brugwachtershuisje Lil’Delfshaven – foto: Aan de kade (te koop als ansichtkaart)
Dat mijn middelbare- in de Latijnseschoolstraat stond zegt waarschijnlijk ruim voldoende. Maar goed: ik heb dus hersens en leerde die gebruiken. En hoewel ik decennia later nog de vervoegingen van laborare kan dromen was stampwerk eerder uitzondering dan regel. Zelf nadenken en kritische vragen stellen – over stupide overblijfregels – leverde – naast dankbare klasgenoten – bij wijze van spreken bijna extra studiepunten op. Alleen bestonden die toen nog niet.
Nog niet zo lang geleden raakte ik op een netwerkborrel in gesprek met een (of was het nou de?) lokale accountmanager – maar zelf noemde hij het liever anders. Sowieso deed hij liever ander werk. Alleen: ‘van schrijven en fotograferen kun je niet leven’. Dat kan natuurlijk best, maar hem lukt het kennelijk niet. Dat half Nederland schrijft en fotografeert zou niet uit moeten maken als je eenmaal weet wat je wilt, maar sommigen schrikt het bij voorbaat al af. Of het ontbreekt ze aan het benodigde lef om buiten de voorgedrukte lijntjes te kleuren en zich met volle overgave te onderscheiden en zichzelf waar te maken, dat kan ook. De maakbaarheids-oneliner ‘Durven dromen’ bekt dan misschien best lekker, maar overtuigt natuurlijk niemand als je dit credo zelf – ja, maar – professioneel wegredeneert. Wie opziet tegen teleurstelling bereikt – inderdaad – nooit een kwartje, dat kan mijn spreekwoordelijke buurmeisje ook op d’r 10 vingers natellen. Maar zij heeft duidelijk wél 1) ambitie, 2) lef, 3) enthousiasme, 4) een eigen visie, 5) wat in haar mars om te verkopen, waaraan ze 6) zelf niet twijfelt en kan 7) een goed verhaal vertellen – wat dan best 8) gebakken lucht mag zijn: zolang je intenties maar kloppen. Angst aanwakkeren of dat zelfs creëeren zul je haar dan ook nooit zien doen. 9) Een ontspannen glimlach op gezichten toveren, dat is haar doel. Wat zeg ik: haar professie. Haar brood en haar beroep. – 10) Mooi verteld, niet dan? (En lest best: ze heeft humor.)
Als je vroeger ziek was moest je ‘het bed houden’. Dat was doodnormaal. Je verveelde je stierlijk, maar zonder smartphone deed je dat destijds natuurlijk toch wel. Alleen besefte je toen nog niet wat je allemaal moest missen. Op een van die saaie dagen die ik met de een of andere kinderziekte in bed moest doorbrengen kreeg ik een pakje gekleurde vouwblaadjes en een potje van die witte kinderlijm cadeau, met aan de binnenkant van het deksel – heel fascinerend – een kwastje. Daarmee produceerde ik stapels en stapels envelopjes voor mijn moeder. Zo dacht ik mezelf in ieder geval nog nuttig te maken. Zij vond het vooral hilarisch. En kennelijk ook zorgelijk: de huisarts – die in die tijd vanzelfsprekend op huisbezoek kwam – werd althans verzocht zich in één moeite door ook even over mijn psychische gesteldheid uit te spreken. De goede man was wijs en adviseerde me warm van de resterende velletjes fijn iets voor mezelf te knutselen. Gek eigenlijk, hoe zoiets subtiels van zo lang her, je toch nog zo goed kan bijblijven.
In de jaren daarna werd je steeds sneller op school terugverwacht na een fikse verkoudheid of griep. En voor verveling had ik door alle in mijn kop over elkaar heen buitelende plannen en ideeën – alles is ook zo leuk – naast mijn vervolgstudie gewoonweg geen tijd. Tijdgebrek is door de keuzes die ik in mijn leven maakte sowieso een constante factor gebleven. Momenteel zoek ik bijvoorbeeld bijpassende enveloppen voor een onhandig formaat kaarten: onbegonnen werk. Want dat – een mooie envelop – is kennelijk wat mensen verwachten bij een unieke, handgemaakte en genummerde kaart van €6,95. Maar goed, ‘mooi’ is ook maar relatief natuurlijk. Zelf houd ik bijvoorbeeld erg van hergebruikte materialen. Dus terwijl ik nu wacht tot de -lijst voor plekhuur bij cadeauwinkel Voorlopig (tergend slow) slinkt, plak ik van een (in An-Dijvie’s ‘gratis boeken’-kastje gevonden!) verregende antieke Bosatlas mooie zakjes, met authentieke vochtvlekken op het broze, rustiek vergeelde papier. Net als knippen, nummeren, en signeren pakt vouwen en plakken in serie eigenlijk best rustgevend voor me uit. Deze nuttige bijwerking van iets met aandacht herhalen maakt het dan ook veel minder een k***e-klusje op mijn to-do-lijst dat af moet; ik kijk er zelfs naar uit er tijd voor te vinden – of te maken, want altijd zoveel te doen en zo weinig speelruimte. Er zitten gewoon nog steeds te weinig uren in een dag en te weinig dagen in een week – een teken dat iemand zich niet in slaap heeft laten sussen. Laat staan dat er ergens een 13de maand op me zou liggen wachten. 
Nu gratis handgeplakt zakje bij aankoop genummerde kaart. Zolang de voorraad strekt – bij An-dijvie, Lil’Delfshaven en Aan de kade.
Opgedragen aan Simone v. M.
Eten bij Bea en Martin is een belevenis die iedereen zichzelf eigenlijk een keer in z’n leven zou moeten gunnen. In hun bescheiden Eethuisje van Delfshaven krijg je namelijk behalve heerlijk verse Hollandse happen (van Martin) voor ieder budget, ook altijd wel een of meer spontane gesprekken met al dan niet bekende buurtbewoners of vrijwel onverstaanbare exotische globetrotters op je bordje – want met name Bea is door haar onovertroffen gastvrouwschap (én door vermeldingen in onder meer Lonely Planet en Trip Advisor) letterlijk wereldberoemd. Vaste gast Ingrid is behalve dierenvriend in hart en nieren nogal een bedachtzaam trage en kleine eter, maar dat is allemaal geen enkel punt. Wat ze niet op krijgt van de chef’s vegetarische variatie op de daghap gaat gewoon mee naar huis. Afhalen*) kan sowieso, maar dan mis je dus wel de fun of being there. Want zelfs als ik van Ingrid mijn mond moet houden zolang ze haar eten nog niet op heeft – anders kan ze zich niet concentreren – heb ik er als alleengaande nog steeds een geweldige avond. En Ingrid? Die zit met een stille grijns naast me haar hele bordje tot de laatste kruimel leeg te smullen. En dan drinken we samen nog een fluitje om het laatste wereldnieuws en ander damesleed mee weg te spoelen.
foto: Aan de kade
*) telefoon: 010 425 4917
Zoonlief meent dat ik kan heksen. Niet zozeer vanwege mijn kookkunsten of de huismiddeltjes die ik brouw om ons allebei zo optimaal mogelijk te laten functioneren, maar meer in de zin van op meerdere plaatsen tegelijk kunnen zijn. Dus zowel hier zijn luier verschonen, als daar hup-hup een cd’tje wisselen. Nu. (Nee, niet die!) Het is hem vergeven, hij weet niet beter. Zo gaat het tenslotte al 31 jaar: zijn hele leven. Ik doe alles. Hij doet pogingen me daarin te sturen. Anders is het bij kerels van zijn leeftijd die zich er heel goed van bewust zijn dat ik, bijna bejaarde van het zwakkere geslacht, ze op zowat alle facetten van het leven wel met verve overtref en dat bikkelharde feit niet kunnen verdragen. Dat ik meer ballen heb dan zij ooit kunnen dragen maakt deze types vals en vijandig. Ook zij proberen me aan hun wil te onderwerpen, maar dan vanuit een heel andere motivatie. Daar kunnen ze niets aan doen, het is gewoon een ongelukkige combinatie van biologische factoren en aangeboren karaktertrekken. Flessenkinderen vaak: gewend aan instant satisfaction. Zo van: ik wil jou de baas zijn. Nu. Buigen zal je, slet – of hoer, of, tja: lelijke ouwe heks. Maar dan stiekem, stilletje gedacht. Nooit hardop uitgesproken.
Nee, dan mijn zoon. Die heeft de looks van zijn mediterrane vader en de vechtlust van zijn moeder. Welke fortuinlijke combinatie hem al meermaals het leven redde. Of anders toch het besef dat er veel van hem wordt gehouden. Belangeloos en onvoorwaardelijk. Dat laatste geeft hem dan weer het zelfvertrouwen om best vaak ‘zeer aanwezig’ te zijn. Nou kan niet iedereen die luide communicatiepogingen van hem waarderen, maar dat is alleen maar logisch. We houden tenslotte ook niet allemaal van harde techno- of allemaal van softe soulmuziek. Zijn vaste chauffeur heeft bijvoorbeeld graag een Hindoestaanse zender op staan. Van hem leerde ik dat iets dat in vrouwenoren klinkt als een vijandige aanval of een oorlogsverklaring, eigenlijk niet veel meer is dan mannelijk gebrul.
