rolstoelbestuurdersblues

Eenmaal boven wil mijn zoon computeren. In zijn geval komt dat er op neer dat hij met een éénknopsmuis op de mediaplayer naar steeds een nieuw nummer uit zijn muziekbestand zapt: het enige waarmee hij stante pede invloed kan uitoefenen op zijn omgeving, een incidentele paniekaanval daargelaten.

Het heeft heel veel tijd, geduld en doorzettingsvermogen gekost om hem deze onmiskenbare meerwaarde aan te leren, of beter gezegd: hem te helpen zijn eigen onmacht te durven doorbreken. Maar dan heb je ook wat: een voorzichtig begin van zelfvertrouwen.

Het eerste liedje dat vandaag door de huiskamer klinkt is eigenlijk spoken word. Of rap, al vind ik het zelf eerder poëzie. Waarschijnlijk is het dat allemaal en toepasselijk sowieso.

Verkeershufters zijn een maatschappelijk probleem. Niet weg te denken en niet uniek. Stuk voor stuk inwisselbaar voor om het even welke andere verkeershufter die roekeloos iemands (rol)pad meent te mogen kruisen. Een vast gegeven waarmee je als rolstoelbestuurder lijdzaam doch alert, dag in dag uit serieus rekening houdt. Wanneer het desondanks een keertje toch niet met een sisser afloopt zal de betreffende pechvogel met blikschade gewoon zijn eigen wonden moeten likken, en helemaal op eigen kracht met zichzelf in het reine zien te komen. Daar helpt geen moedertjelief aan.

‘Uit angst voor represailles’

Over inspirerende rolmodellen gesproken – en dan heb ik het even niet over de voor de hand liggende leeghoofden die hun ziel en zaligheid verkopen om maar zoveel mogelijk likes te scoren, lees: reclame-inkomsten te genereren, voornamelijk ten koste van het gezonde zelfbeeld van hun verzameling jeugdige volgers – : wie een beetje het nieuws volgt heeft ze momenteel voor het uitkiezen. Van diehards die imuun zijn voor an offer you can’t refuse tot sportieve uitblinkers met een uitgesproken mening.

Op de een of andere fiets is het vaak verleidelijker om iets dat maar moeilijk is voor te stellen domweg niet te geloven, of gemakshalve als onwaar af te wijzen, dan er onvoorwaardelijk voor open te staan. Strategische desinformatie daarentegen, is, uit tactische overwegingen, juist zo laagdrempelig mogelijk gemaakt. In de wetenschap dat uit je comfortzone stappen moed vergt, terwijl een smoesje om je geweten mee te sussen gemakkelijker is gevonden dan tandenknarsend overheen geklommen – een beter bruggetje kon ik even niet vinden.

Wonderkind

Tegenover de kunstacademie vol vieze drugs en seks stond de school waar ik zou leren ‘mensen helpen’. Maar zo werkte het helemaal niet in de randstad, bleek al ras. Feodaal iemands problemen willen oplossen was echt niet meer van de toen gangbare tijd. Neen, wij nieuwe lichting hulpverleners gingen onze toekomstige cliënten niet betuttelen en afhankelijk houden. Wij zouden ze wel eens even empoweren! Hoewel ik me nu afvraag of dit jargon in de jaren 80 eigenlijk wel al in zwang was.

In de kelder was de bar. Daar werd minstens zo hard geblowd als aan de overkant en wie het waar precies met wie deed, was tegen sluitingstijd mij in ieder geval nooit meer helemaal duidelijk.

Mijn afstudeerscriptie schreef ik samen met het vriendinnetje van de docent die ons daarbij diende te begeleiden. Dat wil zeggen: zij zorgde voor het typwerk, terwijl ik met haar psycholoog bekvocht over wiens thesis dat gezamenlijke werkstuk nou precies moest handelen. Hoewel ik meende de strijd van hem te hebben gewonnen bleek het gewrocht – want dat werd het: beide examinatoren hadden er niet doorheen kunnen komen maar gaven ons goddank wel het voordeel van de twijfel – nog jaren als lesmateriaal te zijn benut. Tijdens de opleiding van mijn zoons oppas was het – arm kind – kennelijk zelfs verplichte kost.

Dat je altijd nog iets te kiezen hebt, al was het maar tussen twee slechte opties, leerden we in de methodieklessen van Frank en Frans. Beiden uit de provincie: die waaruit ik net was ontsnapt. Hun geitenwollen sokken kan ik me niet per se herinneren maar ze hadden wel allebei een baard plus de daarbij passende idealen. Zie je het voor je? Aan eerstgenoemde heb ik te danken dat ik alsnog een gezonde dosis eigenwaarde ontwikkelde. Zijn truc was even simpel als doeltreffend: wie niet uitblinkt in één kwaliteit of talent is wel gespecialiseerd in allround bekwaam zijn. Punt. Duidelijk! Ik kon van alles een beetje, in plaats van alleen maar héél erg goed typen of mooie praatjes verkopen. Wat een  vondst. Op slag liep ik met opgeheven hoofd bijkans naast mijn – nieuwe, prima passende – schoenen.

Anno nu ben ik overigens maar wat blij dat ik sommige zaken met een gerust hart kan overlaten aan mensen die zich ergens in hebben gespecialiseerd. Met je allround bekwaamheid kom je echt een heel eind, veel verder dan ik ooit voor mogelijk had gehouden. Maar alleen een stripheld met superpower kan ook nog eens alles tegelijk hendelen. Mega Mindy ofzo. Of Wonder Woman.

portret van een wonderlijk kind (KAZ 9/13) – acryl op doek – 100 x 100 cm (2019)