Denkpatroon

Inclusiviteit kun je niet afdwingen met wetten en regels. Die werken in de praktijk zelfs bijna averechts! Dat moet dus anders. Liever gisteren al dan vandaag.

Een inclusieve samenleving heeft in het ideale geval schijt aan sleetse gewoontes en maling aan de eigen ‘macht der gewoonte’.

Wanneer een organisatie zich focust op voldoen aan de minimale norm, in plaats van op de realistische vraag naar toegankelijkheid, houdt die het uitzonderlijkheidsbeginsel van exclusiviteit – rolstoelers; blinden; slechthorenden; andersdenkenden welkom op/in een speciale dag; speciale tijd; speciale rolrichting; speciale outfit – helaas, pindakaas, alleen maar in stand.

Die zet het van de norm afwijkende – niet, of niet zonder hulpmiddel, kunnen horen; zien; communiceren; bewegen; overleven – onbedoeld nog in de verblindende spotlights ook: kijk ons eens sympathiek bezig zijn voor de minder bedeelde medemens! Dat kan nooit de bedoeling zijn.

Ik las ergens dat het gebruik van metaforen kan helpen bij het doorbreken van vastgeroeste, beperkende denkpatronen. Dat gangbare gewoonten loslaten, ruimte schept voor nieuwe, ruimere opvattingen. Voor een realtime insteek – wat precies onder metafoor valt moest ik opzoeken, maar een kniesoor die daar op let.

Gisteren kreeg ik niet één, maar wel twee reacties op mijn vraag aan het Team Rotterdamse Dakendagen. Tussen de – overdadig vele – regels door – het oerrotterdamse ‘geen woorden maar daden’ was ech wel ver te zoeken – las ik onder meer menselijke irritatie – besef je wel hoe druk we het hier hebben – en vaag schuldbesef – kan het zijn dat je met je vraag ons iets anders probeert te zeggen? – ja, duh!

Eerlijke communicatie – hier heb je de benodigde data, reken je het zelf even uit? – kreeg ik – chapeau! – gelukkig ook: in 2 dagdelen x 4 uur x 12 tijdslots van 5 minuten, passen dus precies 96 rolstoelers in de bij hoge uitzondering beschikbaar gestelde lift.

Geen idee of dat volgens marktonderzoek aansluit op de werkelijke vraag, maar altijd nog meer dan waarop ik – even uitgaand van de tijdslots van 15 minuten voor lopers in de tegenovergestelde richting op alle andere dagen en tijden – aanvankelijk uitkwam.

Buiten kijf staat dat vraag en aanbod in de praktijk aantoonbaar niet goed op elkaar zijn afgestemd. En dat de verhouding beschikbare tickets voor rolstoelgebruikers en lopers bij het spectaculaire once in a lifetime evenement blijkbaar volledig mank gaat en/of scheef loopt.

Wat dan wel geen metafoor is, maar wel degelijk tot nadenken zou moeten stemmen. Ja toch? Niet dan.

‘Uit angst voor represailles’

Over inspirerende rolmodellen gesproken – en dan heb ik het even niet over de voor de hand liggende leeghoofden die hun ziel en zaligheid verkopen om maar zoveel mogelijk likes te scoren, lees: reclame-inkomsten te genereren, voornamelijk ten koste van het gezonde zelfbeeld van hun verzameling jeugdige volgers – : wie een beetje het nieuws volgt heeft ze momenteel voor het uitkiezen. Van diehards die imuun zijn voor an offer you can’t refuse tot sportieve uitblinkers met een uitgesproken mening.

Op de een of andere fiets is het vaak verleidelijker om iets dat maar moeilijk is voor te stellen domweg niet te geloven, of gemakshalve als onwaar af te wijzen, dan er onvoorwaardelijk voor open te staan. Strategische desinformatie daarentegen, is, uit tactische overwegingen, juist zo laagdrempelig mogelijk gemaakt. In de wetenschap dat uit je comfortzone stappen moed vergt, terwijl een smoesje om je geweten mee te sussen gemakkelijker is gevonden dan tandenknarsend overheen geklommen – een beter bruggetje kon ik even niet vinden.

Tunnelvisie

Vlogger en binnevaartinfluencer Liana Engibarjan poseerde op 1 april uitdagend in een overall met panterprint en roze epauletten, maar in Delfshaven hadden we de primeur van een historische tunnel die café de Ooievaar met café de Oude Sluis zou verbinden – aldus de Havenloods. Ook Volkskrant columnist van Amerongen houdt wel van een lolletje, las ik. Of ben ik gek, als ik in zijn bijdrage een ingrediëntenmix van recente posts hier meen te herkennen? Daarover heeft Confucius vast ook iets inspirerends gezegd.

motto van de maand

Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan

– Pippi Langkous

Komt tijd, komt raadgevend referendum

Die 2 stembiljetten op de mat waren hooguit komisch toevallig uitgerekend de morgen voorafgaand aan de Amerikaanse horrorpresidentsverkiezingen bezorgd, natuurlijk. Van kwade opzet – zoals die keren dat de benzineleiding onder mijn auto werd gesaboteerd – was ongetwijfeld absoluut geen sprake. Toch is het opmerkelijk te noemen dat we 30 november in Rotterdam ook uit 2 moeilijk liggende mogelijkheden mogen kiezen. Want ofwel je bent tegen een woonplan dat minder koopkrachtige mede-stadsbewoners hun betaalbare woningen uit jaagt, ofwel je bent vóór het gemeentelijke streven om Rotterdam weer groo(t)s te maken. Uh, hoezo werkt een raadgevend referendum niet polariserend?

De laatste keer dat ik mijn stem uitbracht ging ik, ondanks de nog na-ebbende kater van de verkiezingen dáár weer voor – toen mijn slimmigheid het beoogde effect helaas niet heeft helpen bereiken – toch weer ‘strategisch’ stemmen. Liet ik me met andere woorden toch weer niet leiden door mijn politieke voorkeur, maar door andermans prognoses voor de meest waarschijnlijke uitkomst. Dom! Vergelijkbare pretentieuze peilingen kleurden wellicht eveneens de Amerikaanse twijfelende kiezer veel meer dan haar achteraf lief was? Zo van: als zij toch gaat winnen, kan ik het mezelf best gunnen om mijn ongenoegen dan in ieder geval op zijn minst wel stiekem te uiten door, veilig in het verborgene, op hem te stemmen? In mijn eigen woonomgeving verbaas ik me althans nogal over onvermoed opborrelende onderbuikgevoelens. En nee, dan refereer ik niet per se aan een ‘spontaan’ lekkende benzineleiding, eerdaags na uitvoerige media-aandacht voor een inspirerende heldendaad.